Tôi đã từng nghe một câu chuyện về Fiorello
LaGuardia – thị trưởng thành phố New York
trong những ngày tối tăm nhất của cuộc đại
khủng hoảng và suốt Thế chiến lần thứ hai.
Ông được yêu mến bởi rất nhiều người dân
New York, và họ thường gọi ông một cách
thân thiện là “Bông hoa nhỏ”, vì vóc dáng
ông khá thấp bé và ông luôn đính một bông
hoa cẩm chướng trên ve áo.
Thị trưởng LaGuardia là một nhân vật độc
đáo. Ông từng ngồi trên xe cứu hoả của
thành phố New York, cùng lực lượng cảnh
sát đi tuần khắp các tuyến phố, đưa tất cả
các em nhỏ ở cô nhi viện tới xem thi đấu
bóng chày. Và khi các toà soạn báo ở New
York đình công, ông vẫn tới đài phát thanh
để đọc những truyện vui cười cho trẻ em
nghe.
Vào một buổi tối lạnh buốt, tháng 1/1935,
ngài thị trưởng xuất hiện trong phiên toà
muộn để xử một vụ của khu phố nghèo nhất
thành phố. LaGuardia đã cho phép các thẩm
phán nghỉ và tự mình nhận trách nhiệm cho
vụ này. Trong vài phút, người ta đưa một
phụ nữ lớn tuổi, ăn mặc lôi thôi rách rưới tới
trước toà. Bà bị kết tội ăn trộm một ổ bánh
mỳ. Bà vừa khóc vừa nói với LaGuardia rằng
chồng của con gái bà đã bỏ rơi vợ; bây giờ
con gái bà đang ốm và hai đứa cháu thì
đang đói lả.
Nhưng người chủ cửa hàng bánh mỳ bị ăn
trộm kiên quyết không rút đơn kiện.
- Thưa quý toà, thật kinh khủng khi phải
sống cạnh một người hàng xóm ăn trộm –
Ông ta nói với ngài thị trưởng – Bà ta cần
phải bị trừng phạt để làm gương cho những
người khác.
LaGuardia thở dài. Ông quay sang người phụ
nữ và nói:
- Ta cần phải trừng phạt bà. Luật pháp
không có ngoại lệ. Bà phải nộp phạt 20 đôla
hoặc bị ngồi tù 10 ngày.
Nhưng ngay khi tuyên án, ngài thị trưởng
kiêm quan toà đã cho tay vào túi mình. Ông
rút ra một tờ tiền, đặt lên bàn và nói:
- Đây là 10 đôla tiền phạt để bị cáo khỏi phải
ngồi tù. Nhưng ngoài ra, ta sẽ phạt tất cả
mọi người có mặt ở phiên toà này, mỗi
người 50 xu, vì tội quá thờ ơ với người khác,
đến nỗi sống trong một khu phố mà để một
người phải đi ăn trộm ổ bánh mỳ chỉ để cho
cháu mình có cái ăn. Bây giờ tất cả mọi
người nộp tiền lên đây.
Ngày hôm sau, các tờ báo ở thành phố New
York đăng tin rằng 47,50 đôla đã được đưa
cho người phụ nữ ăn trộm ổ bánh mỳ –
trước sự ngạc nhiên của chính bà. Trong đó,
ngay cả người chủ cửa hàng bánh mỳ cũng
phải nộp 50 xu. Và tất cả những người có
mặt trong phiên toà hôm đó, sau khi nộp
tiền phạt, lại đứng cả dậy và vỗ tay vang dội.
Có ai đó đã nói: “Sự thông cảm là nhìn thấy
và nói: “Tôi rất tiếc”; Còn lòng nhân hậu là
nhìn thấy và nói: “Để tôi giúp”.
Khi chúng ta học được sự khác biệt, chúng ta
có thể tạo ra sự khác biệt đó.