Tôi nghĩ người ta đã hoàn toàn chính xác khi
nói rằng thật dễ để mà làm một thiên thần
khi chẳng ai động đến bạn, khi không có ai
khiến bạn xù lông – tức là chọc giận hoặc
gây ảnh hưởng đến bạn. Nhưng có vẻ như
những người “khiến người khác phải xù
lông” sẽ luôn có mặt ở quanh chúng ta.
Có một câu chuyện kể rằng, Vương công
Otto von Bismarck, người từng là Thủ tướng
của nước Phổ (nước Đức) vào thế kỷ thứ 19,
có lần đã giận điên lên bởi lời phê bình của
một vị giáo sư (hẳn là vị giáo sư này đã khiến
Bismarck phải xù lông), đến mức ông quyết
định thách thức vị giáo sư đó tham gia một
cuộc đấu tay đôi. Nghi thức của thời này là
người bị thách thức cũng sẽ là người được
lựa chọn vũ khí.
Vị giáo sư đó đã lựa chọn vũ khí là… xúc
xích! Ông gửi thư cho Bismarck, cùng với hai
chiếc xúc xích, nói rõ rằng một trong hai
chiếc là xúc xích bình thường, ăn vào vẫn an
toàn. Chiếc còn lại đã được tẩm độc, sẽ gây
ra một cái chết từ từ và kéo dài, hoặc ít nhất
là tàn phế, bệnh tật liên miên. Vị giáo sư này
nói với Bismarck rằng Thủ tướng cứ việc
chọn ăn một chiếc xúc xích, còn ông sẽ ăn
chiếc còn lại.
Sau khi suy nghĩ, Bismarck đưa ra lý do rằng
một người đàn ông có thể chết với danh sự
trên trường đấu tay đôi, chứ không bao giờ
nên chết vì… ngộ độc thức ăn cả. Nên ông
gửi thư trả lời: “Ngài Thủ tướng đã hủy cả
hai chiếc xúc xích và mời giáo sư đến làm
khách dùng bữa tối nay. Sau khi cân nhắc,
Ngài Thủ tướng cảm thấy rằng mình có thể
đã hơi sai lầm một chút. Ngài tin rằng khi
gặp gỡ, hai bên có thể tìm được tiếng nói
chung”.
Một trong những hành trình quan trọng
nhất mà một người từng đi có thể là “gặp ai
đó ở nửa đường”, với nghĩa bóng là tìm đến
sự thỏa hiệp. Bismarck đã “gặp đối thủ của
mình ở nửa đường” và chọn cách tìm ra điều
hữu ích gì đó từ cuộc xung đột này.
Khi những người khác khiến chúng ta muốn
xù lông, chúng ta luôn có một lựa chọn.
Chúng ta có thể gặp họ trên trường đấu, nơi
rõ ràng là một người sẽ thắng và người còn
lại sẽ phải thua; hoặc chúng ta có thể gặp họ
ở nửa đường – tức là nhận ra điểm chung,
điểm hữu ích để thỏa hiệp với họ. Cho dù
được trang bị chỉ bằng lời nói, chúng ta vẫn
có thể tìm kiếm sự tổn thương, hoặc tìm
kiếm một giải pháp.
Chính lựa chọn mà bạn đưa ra sẽ tạo nên sự
khác biệt hoàn toàn.